08 điểm mới đáng chú ý của Luật Thi đua, khen thưởng năm 2022 được thi hành từ ngày 01/01/2024.

Nội dung chính

• .Bổ sung nguyên tắc khen thưởng như thế nào? Chú trọng thành tích đến đâu khen thưởng đến đó.
• .Bỏ hình thức khen thưởng “Huy hiệu”.
• Thay đổi nguyên tắc xét thi đua, khen thưởng.
• Thay đổi đối tượng được tặng Huân chương lao động
• Bổ sung đối tượng được xét tặng danh hiệu “Nghệ sĩ nhân dân”, “Nghệ sĩ ưu tú”.
• Bổ sung hình thức khen thưởng “Huy chương Thanh niên xung phong vẻ vang”.
• Bổ sung hình thức khen thưởng cho người nước ngoài.
• Cải cách thủ tục hành chính, ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý công tác thi đua, khen thưởng.

Theo đó, tại Điều 5 Luật Thi đua khen thưởng 2022 đã bổ sung các nguyên tắc khen thưởng sau:

1. Việc thi đua được thực hiện theo các nguyên tắc sau đây:

a) Tự nguyện, tự giác, công khai, minh bạch;

b) Đoàn kết, hợp tác và cùng phát triển.

2. Việc khen thưởng được thực hiện theo các nguyên tắc sau đây:

a) Chính xác, công khai, minh bạch, công bằng, kịp thời;

b) Bảo đảm thống nhất giữa hình thức, đối tượng khen thưởng và công trạng, thành tích đạt được;

c) Một hình thức khen thưởng có thể tặng nhiều lần cho một đối tượng; không khen thưởng nhiều lần, nhiều hình thức cho một thành tích đạt được; thành tích đến đâu khen thưởng đến đó;

d) Chú trọng khen thưởng cá nhân, tập thể, hộ gia đình trực tiếp lao động, sản xuất, kinh doanh; cá nhân, tập thể công tác ở địa bàn biên giới, trên biển, hải đảo, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn.

3. Bảo đảm bình đẳng giới trong thi đua, khen thưởng.

Như vậy, để tránh tình trạng khen thưởng “cộng dồn thành tích” trước đây Luật thi đua, khen thưởng 2022 đã bổ sung nguyên tắc thành tích đến đâu khen thưởng đến đó.

Bỏ hình thức khen thưởng “Huy hiệu”?

Theo Điều 9 Luật Thi đua khen thưởng 2022 hình thức khen thưởng bao gồm:

1. Huân chương.

2. Huy chương.

3. Danh hiệu vinh dự nhà nước.

4. “Giải thưởng Hồ Chí Minh”, “Giải thưởng Nhà nước”.

5. Kỷ niệm chương.

6. Bằng khen.

7. Giấy khen.

Hiện hành hình thức khen thưởng vẫn còn giữ hình thức "huy hiệu" để tặng cho cá nhân có đóng góp vào quá trình phát triển của tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.

Thay đổi nguyên tắc xét thi đua, khen thưởng?

Theo Điều 7 Luật Thi đua khen thưởng 2022 về căn cứ xét tặng danh hiệu thi đua

1. Phong trào thi đua.

2. Thành tích thi đua.

3. Tiêu chuẩn danh hiệu thi đua.

Theo Điều 10 Luật Thi đua khen thưởng 2022 về căn cứ xét khen thưởng

1. Thành tích đạt được.

2. Tiêu chuẩn khen thưởng.

3. Điều kiện và hoàn cảnh cụ thể lập được thành tích.

Theo quy định hiện hành Luật Thi đua, khen thưởng 2003 thì:

1. Căn cứ xét tặng danh hiệu thi đua:

a) Phong trào thi đua;

b) Đăng ký tham gia thi đua;

c) Thành tích thi đua;

d) Tiêu chuẩn danh hiệu thi đua.

2. Căn cứ xét khen thưởng:

a) Tiêu chuẩn khen thưởng;

b) Phạm vi, mức độ ảnh hưởng của thành tích;

c) Trách nhiệm và hoàn cảnh cụ thể lập được thành tích.

Như vậy, so với hiện hành Luật mới đã bỏ đi căn cứ “Đăng ký tham gia thi đua” và căn cứ xét khen thưởng được xét theo thành tích đạt được.

Thay đổi đối tượng được tặng Huân chương lao động?

Đối tượng được tặng huân chương lao động ở các hạng bao gồm:

- Cá nhân;

- Công nhân, nông dân;

- Doanh nhân, trí thức, nhà khoa học;

- Tập thể;

- Doanh nghiệp, tổ chức kinh tế khác;

- Cá nhân, tập thể người Việt Nam định cư ở nước ngoài, cá nhân, tập thể người nước ngoài.

Quy định hiện hành thì đối tượng được tặng huân chương lao động ở các hạng bao gồm cá nhân và tập thể.

Bổ sung đối tượng được xét tặng danh hiệu “Nghệ sĩ nhân dân”, “Nghệ sĩ ưu tú”?

Tại Điều 68 Luật Thi đua khen thưởng 2022 quy định như sau:

Danh hiệu “Nghệ sĩ nhân dân”, “Nghệ sĩ ưu tú” để tặng cho cá nhân hoạt động trong các lĩnh vực văn hóa, nghệ thuật gồm:

a) Diễn viên, đạo diễn, chỉ đạo nghệ thuật, chỉ huy dàn nhạc, biên đạo, quay phim, nhạc sĩ, họa sĩ, phát thanh viên;

b) Người sáng tạo tác phẩm văn hóa nghệ thuật không thuộc đối tượng quy định tại điểm a khoản này do Chính phủ quy định.

Theo quy địn hiền hành thì không có đối tượng là người sáng tạo tác phẩm văn hóa nghệ thuật khác.

Bổ sung hình thức khen thưởng “Huy chương Thanh niên xung phong vẻ vang”?

Theo đó, tại Điều 94 Luật Thi đua, khen thưởng 2022 quy định về “Huy chương Thanh niên xung phong vẻ vang” như sau:

Thực hiện tặng và truy tặng “Huy chương Thanh niên xung phong vẻ vang” đối với Thanh niên xung phong có thành tích trong các cuộc kháng chiến, bảo vệ Tổ quốc, hoàn thành nhiệm vụ, trung thành với cách mạng, có thời gian tại ngũ từ 02 năm trở lên.

Thanh niên xung phong hy sinh trong khi làm nhiệm vụ trong các cuộc kháng chiến, bảo vệ Tổ quốc đã được công nhận liệt sĩ thì được truy tặng “Huy chương Thanh niên xung phong vẻ vang.

Bổ sung hình thức khen thưởng cho người nước ngoài?

Theo Luật Thi đua, khen thưởng 2022, người nước ngoài được xét tặng khen thưởng với các hình thức sau:

- Huân chương Hồ Chí Minh

- Huân chương Độc lập hạng Nhất, Nhì, Ba

- Huân chương Lao động hạng Nhất, Nhì, Ba

- Huân chương Hữu nghị

- Huy chương Hữu nghị

- Giải thưởng Hồ Chí Minh

- Giải thưởng Nhà nước

- Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ

Cải cách thủ tục hành chính, ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý công tác thi đua, khen thưởng?

Theo điểm e Điều 89 Luật Thi đua, khen thưởng 2022 về quản lý nhà nước về thi đua, khen thưởng quy định:

Ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý nhà nước về thi đua, khen thưởng và trong hệ thống thi đua, khen thưởng, xây dựng cơ sở dữ liệu về thi đua, khen thưởng;

Luật Thi đua khen thưởng 2022 có hiệu lực 01/01/2024.

Ban Tuyên giáo – Chính sách luật pháp